Η περιοχή που αναφέρεται στον άκρο πόδα, αποτελεί μια περιοχή που μπορεί παρουσιάζει μυοσκελετικό πόνο εξαιτίας ορθοπεδικών, ρευματολογικών και μεταβολικών προβλημάτων.
Συχνές ορθοπεδικές δυσλειτουργίες στον άκρο πόδα είναι η πελματιαία απονευρωσίτιδα, η άκανθα πτέρνης, ο βλαισός μεγάλος δάκτυλος, το άλγος των μεταταρσίων και το νευρίνωμα του Morton.
Ρευματολογικές παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η ουρική αρθρίτιδα επίσης συσχετίζονται με προβλήματα στον άκρο πόδα, όπως και μεταβολικές διαταραχές με τυπικό παράδειγμα το σακχαρώδη διαβήτη.
Η ακριβής διάγνωση του προβλήματος του ασθενή αποτελεί το πρώτο βήμα για την επιτυχή θεραπευτική διαχείριση. Η διάγνωση θα καθορίσει αρχικά και το βασικό προφίλ του ορθωτικού πέλματος.
Για παράδειγμα, μπορεί να απαιτείται ένα πέλμα εμβιομηχανικής υποστήριξής για τις σύνηθες ορθοπεδικές δυσλειτουργίες όπως η πελματιαία απονευρωσίτιδα, η μεταταρσαλγία και η τενοντοπάθεια του αχιλλείου τένοντα.
Παράλληλα, σε ένα διαβητικό πόδι το πέλμα προσανατολίζεται κυρίως στην εξομάλυνση των πιέσεων που ασκούνται στον άκρο πόδα.
Ο άκρος πόδας παρουσιάζει εξαιρετική ποικιλομορφία μεταξύ διαφορετικών ατόμων.
Κατά αυτό τον τρόπο θα πρέπει να αξιολογούνται πολλαπλοί παράγοντες , όπως η μορφολογία, η ευκαμψία και η μυϊκή δύναμης τοπικά. Αυτή η διαδικασία συμπεριλαμβάνει τη πραγματοποίησή συστηματοποιημένων κλινικών δοκιμασιών από τον εξεταστή προκειμένου να συλλεχθούν δεδομένα που θα οδηγήσουν στη πληρέστερη επιλογή και διαμόρφωση του ορθωτικού.
Σε αυτή τη διαδικασία μπορούν να ληφθούν χρήσιμα δεδομένα μέσα από εξοπλισμό ανάλυσης πιέσεων των πελματων, ευρέως γνωστό ως πελματογράφο. Παράλληλα, ο κλινικός έλεγχος δεν περιορίζεται στον άκρο πόδα, αλλά συμπεριλαμβάνει ολόκληρο το σώμα.
Συχνά ιδιομορφίες ή δυσλειτουργίες στα γόνατα, τα ισχία και τη σπονδυλική στήλη μπορούν να επηρεάζουν τη μορφολογία και τη συμπτωματολογία του άκρου πόδα. Αντίστοιχα, η χρήση των ορθωτικών δεν περιορίζεται μόνο σε τοπικές διαταραχές του άκρου πόδα, αλλά και στη θεραπευτική προσέγγιση προβλημάτων των γονάτων, των ισχίων και της σπονδυλικής στήλης.
Η τελική κατασκευή θα πρέπει να είναι άνετη στην εφαρμογή, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να εξυπηρετεί το θεραπευτικό της ρόλο. Συνήθως προτείνεται η σταδιακή χρήση κατά τις πρώτες ημέρες προκειμένου επιτευχθεί σταδιακά η εξοικείωση των ποδιών με το πέλμα. Δεδομένης της πιθανής αλλαγής των συμπτωμάτων, της κατάστασης των κάτω άκρων, καθώς και των υλικών των πελμάτων συστήνεται η επαναξιολόγηση του ασθενή σε ένα προκαθορισμένο χρονικό διάστημα.
Κυπριώτης Kώστας
Φυσικοθεραπευτής MSc, IMTT Instructor, IBITA IC.
Βιβλιογραφικές Πηγές
1) Martin RL, Davenport TE, Reischl SF, McPoil TG, Matheson JW, Wukich DK, McDonough CM; American Physical Therapy Association (2014) Heel pain-plantar fasciitis: revision 2014. J Orthop Sports Phys Ther. 44(11):A1-33. URL: http://www.jospt.org/doi/pdf/10.2519/jospt.2014.0303
2) Bergin SM, Nube VL, Alford JB, Allard BP, Gurr JM, Holland EL, Horsley MW, Kamp MC, Lazzarini PA, Sinha AK, Warnock JT, Wraight PR (2013) Australian Diabetes Foot Network: practical guideline on the provision of footwear for people with diabetes. J Foot Ankle Res. Feb 26;6(1):6. URL: http://www.jfootankleres.com/content/pdf/1757-1146-6-6.pdf
3) The American College of Foot and Ankle Orthopedics & Medicine (2006) Prescription Custom Foot Orthoses Practice Guidelines. URL: http://www.acfaom.org/pg1103.pdf