Τι είναι η οστεοπόρωση;
Η οστεοπόρωση είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από σημαντική μείωση της πυκνότητας των οστών. Το αποτέλεσμα είναι αδύναμα οστά με μειωμένη αντοχή σε φορτία και καταπονήσεις.
Η οστεοπόρωση μετατρέπει στην κυριολεξία το οστό σε σπογγώδες εύθραυστο και πορώδες.
Το οστό έτσι χάνει τη δομική του αντοχή και ελαστικότητα και είναι επιρρεπές σε κατάγματα.
Όταν η οστική πυκνότητα είναι μειωμένη αλλά σε μικρό ποσοστό, τότε έχουμε ένα προ-στάδιο της οστεοπόρωσης που αποκαλούμε οστεοπενία.
Σε αυτή τη φάση το άτομο έχει ακόμα σημαντικές πιθανότητες να αποτρέψει την προχωρημένη οστεοπόρωση αν ακολουθήσει σωστή διατροφή και άσκηση.
Οι ανατομικές περιοχές με το συχνότερο ποσοστό οστεοπορωτικών καταγμάτων είναι οι σπόνδυλοι, τα ισχία, τα πλευρά και οι καρποί.
Φυσικά τα οστεοπορωτικά κατάγματα μπορούν να επισυμβούν κυριολεκτικά σε οποιοδήποτε οστό δεχθεί απότομη ή υπερβολική επιβάρυνση.
Ποιοι έχουν μεγαλύτερο ρίσκο εμφάνισης οστεοπόρωσης
Οι 22 κατηγορίες ατόμων με μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης οστεοπόρωσης είναι οι εξής:
- Το γυναικείο φύλο
- Η Καυκάσια και η Ασιατική φυλή
- Μικρόσωμα ή/και πολύ αδύνατα άτομα
- Τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης με συνοδεία καταγμάτων
- Ατομα με κατάγματα κοπώσεως στην ενήλικη ζωή
- Οι καπνιστές
- Όσοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ
- Τα άτομα που δεν ασκούνται τακτικά
- Άτομα με δίαιτα χαμηλή σε ασβέστιο
- Άτομα με φτωχή διατροφή και χαμηλά επίπεδα υγείας, ειδικά άτομα με χρόνιες φλεγμονές και προβλήματα ουροποιητικού
- Άτομα με μειωμένη απορρόφηση θερπτικών στοιχείων εξαιτίας κάποιας νόσου στο γαστρεντερικό σύστημα
- Γυναίκες με χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων, συνήθως γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση
- Άνδρες με χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης
- Άτομα που ακολουθούν επαναλαμβανόμενες χημειοθεραπείες ή γυναίκες που η χημειοθεραπεία έχει προκαλέσει πρόωρη εμμηνόπαυση.
- Γυναίκες με αμηνόρροια, δηλαδή νέες γυναίκες με χαμηλά οιστρογόνα στις οποίες ο κύκλος έμμηνου ρήσης είναι πολύ αραιός ή και έχει διακοπεί για παθολογικούς λόγους ή λόγους εξαιρετικά επίπονης άσκησης ή/και με τη λήψη αναβολικών σκευασμάτων. Επίσης γυναίκες των οποίων η έμμηνος ρήση έχει διακοπεί λόγω εξαιρετικά χαμηλών επιπέδων λίπους πχ σε νευρική ανορεξία
- Άτομα με χρόνια φλεγμονή εξαιτίας ρευματολογικών παθήσεων όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα.
- Άτομα σε παρατεταμένη ακινησία όπως ασθενείς μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή οποιαδήποτε άλλη αιτία περιορισμού βασικών κινήσεων όπως η βάδιση.
- Άτομα με Υπερ-θυροειδισμό, μια κατάσταση όπου ο οργανισμός παράγει τπερβολικά υψηλά επίπεδα θυροειδούς ορμόνης
- Υπερπαραθυροειδισμός, μια παθολογική κατάσταση όπου εχουμε υπερβολική παραγωγή παραθυροειδικής ορμόνης. Η παραθυροειδής ορμόνη έχει σχέση με τη διατήρηση των σωστών επιπέδων ασβεστίου στο αίμα , αντλώντας όμως ασβέστιο από τα οστά. Προφανώς η διαταραχή σε αυτή την ορμόνη θα προκαλέσει αύξηση του ασβεστίου στο αίμα και μείωση στα οστά.
- Τα μειωμένα επίπεδα βιταμίνης D έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση ικανότητας απορρόφησης ασβεστίου από τις τροφές. Μειωμένα επίπεδα βιταμίνης D έχουμε συνήθως σε άτομα με φτωχή διατροφή ή σε άτομα που δεν τα βλέπει ο ήλιος.
- Κάποια φαρμακευτικά σχήματα μπορούν να προκαλέσουν οστεοπόρωση. Για παράδειγμα η μακρά χρήση ηπαρίνης ή κορτικοστεροειδων μπορούν να οδηγήσουν σε οστεοπενία ή οστεοπόρωση.
- Πιο σπάνιες παθολογικές καταστάσεις όπως το σύνδρομο osteoporosis-pseudoglioma, το σύνδρομο Marfan και το σύνδρομο Ehlers-Danlos syndrome.
Μοροχλιάδης Στέφανος
Φυσικοθεραπευτής PT,MT,RFL, Formthotics specialist