Σπονδυλολίσθηση – Τι σχέση έχει με τη σπονδυλόλυση;
Η σπονδυλόλυση και η σπονδυλολίσθηση έχουν έντονη σχέση μεταξύ τους και αποτελούν λύση της δομικής συνέχειας της σπονδυλικής στήλης.
Η σπονδυλόλυση πρόκειται για την δομική ρήξη της συνέχειας του σπόνδυλου στο σημείο μεταξύ των άνω και κάτω ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων.
Συνήθως εντοπίζεται στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης (συνήθως στο 5ο και 4ο οσφυϊκό σπόνδυλο) σπανιότερα στην αυχενική και θωρακική.
Αιτιολογία στη Σποσδυλόλυσης και Σπονδυλολίσθηση
Η συνηθέστερη αιτιολογία της σπονδυλόλυσης βρίσκεται στους επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς της περιοχής οι οποίοι τελικά επιφέρουν κατάγματα κοπώσεως. Η ενασχόληση με δραστηριότητες και αθλήματα που εμπεριέχουν συχνή και έντονη έκταση της οσφυϊκής μοίρας οδηγεί πολλές φορές σε σπονδυλόλυση. Σπανιότερα οφείλεται σε άμεσο τραυματισμό ενώ ρόλο φαίνεται να παίζει και ο γενετικός παράγοντας σαν προδιαθεσικός.
Συμπτώματα
Το πιο συχνό σύμπτωμα της σπονδυλόλυσης είναι ο πόνος στην οσφύ ενώ μερικές φορές μπορεί να αντανακλά και στην περιοχή του ιερού.
Θεραπεία – αντιμετώπιση
Στις περισσότερες των περιπτώσεων η αντιμετώπιση της σπονδυλόλυσης είναι συντηρητική και αφορά την φυσιοθεραπεία και την φαρμακευτική αγωγή που συστήνει ο θεράπων ιατρός. Η χειρουργική αντιμετώπιση επιλέγεται στις περιπτώσεις οπού η συντηρητική θεραπευτική προσέγγιση αποτυγχάνει και τα συμπτώματα επιμένουν στον ίδιο βαθμό καθιστώντας τον ασθενή μη λειτουργικό.
Σπονδυλολίσθηση – Τι είναι;
Σπονδυλολίσθηση ορίζεται ως η ολίσθηση-μετακίνηση του υπερκείμενου σπόνδυλου σε σχέση με τον υποκείμενο. Συνήθως γίνεται πρόσθια (προσθιολίσθηση) και σπανιότερα οπίσθια ή πλάγια.
Σπονδυλολίσθηση και Αιτιολογία
Η σπονδυλολίσθηση μπορεί να οφείλεται σε
• Εκ γενετής δυσπλασία της κατασκευής της περιοχής ένωσης των σπονδύλων
• Τραυματισμό
• Προϋπάρχουσα σπονδυλόλυση
• Παθολογικούς παράγοντες όπως πχ όγκος σπονδύλου
• Στην γενικότερη διαδικασία εκφύλισης της σπονδυλικής στήλης
Συμπτώματα στη Σπονδυλολίσθηση
Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με την έκταση της βλάβης και μπορεί να ποικίλουν από πόνο στην περιοχή της οσφύος μέχρι συμπτώματα πίεσης του νευρικού ιστού όπως πόνος στα άκρα, μούδιασμα, αδυναμία και μειωμένα αντανακλαστικά. Η διάγνωση γίνεται με απλή ακτινογραφία καθώς και με αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Θεραπεία – αντιμετώπιση στη Σπονδυλολίσθηση
Ανάλογα με την βαρύτητα της κλινικής εικόνας η αντιμετώπιση μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική. Η χειρουργική αντιμετώπιση επιλέγεται στις περιπτώσεις που η πίεση στον νευρικό ιστό είναι μεγάλη και ο ασθενής δεν ανταποκρίνεται στην συντηρητική θεραπεία.
Συντηρητική θεραπεία
Στην συντηρητική αντιμετώπιση τόσο της σπονδυλόλυσης όσο και της σπονδυλολίσθησης προέχοντα ρόλο παίζει η φυσικοθεραπεία, μέσω της εμβιομηχανικής ανάλυσης και αναγνώρισης των δομών που φορτίζουν λανθασμένα την πάσχουσα περιοχή. Για παράδειγμα ένα δύσκαμπτο ισχίο στην κατεύθυνση της έκτασης μεταφέρει φορτία έκτασης στους τελευταίους οσφυϊκούς σπονδύλους με αποτέλεσμα την επιδείνωση της κλινικής εικόνας του ασθενή, την αυξημένη συχνότητα υποτροπών και την διατήρηση των συμπτωμάτων.
Επιπρόσθετα σημαντικό παράγοντα ενός επιτυχημένου πλάνου συντηρητικής αποκατάστασης αποτελεί η θεραπευτική άσκηση. Στόχος είναι η διατήρηση του θεραπευτικού αποτελέσματος και πρωτίστως η στοχευμένη ενδυνάμωση του κορμού με σκοπό την σταθεροποίηση της πάσχουσας περιοχής.
Επιγραμματικά λοιπόν στο θεραπευτικό πλάνο αποκατάστασης περιλαμβάνονται τεχνικές
• Manual therapy με σκοπό την εξομάλυνση των φορτίων που δέχεται η πάσχουσα περιοχή
• Νευροδυναμικής κινητοποίησης με σκοπό την βελτίωση της λειτουργικότητας του νευρικού ιστού
• Μυοπεριτοναϊκής κινητοποίησης για την αποκατάσταση της παρακείμενης μυϊκής λειτουργίας (μυϊκή σπασμοί, trigger point, ανελαστικοί – αδύναμοι μύες, μυϊκή αναχαίτηση).
• Επανεκπαίδευσης του κινητικού ελέγχου και η εξατομικευμένη εργονομική καθοδήγηση
• Θεραπευτικής άσκησης
Μιχαλόπουλος Θ. Χρήστος
Φυσικοθεραπευτής BSc, MT IMTA